z Polski do bryt. strefy okupacyjnej Niemiec. R�wnocze�nie na podstawie umowy mi�dzy rz�dami poi. i rad�. nast�pi�a repatriacja ludno�ci
poi. z ZSRR do Polski; kontynuowane osobn� u-mow� w latach 1957/1958 (Dz.U. 1957, p�z. 222, 223).
W NRP dla cel�w rewizjonistycznych prowadzona by�a do 1972 oficjalna statystyka przesiedle�c�w przy ka�dym spisie ludno�ci, uznaj�ca za
przesiedle�ca �ka�dego kto w dniu l wrze�nia 1939 r. mieszka� na terenach obj�tych przesiedleniem lub jest potomkiem by�ych mieszka�c�w tych
teren�w". To drugie kryterium spowodowa�o, �e w NRF liczba przesiedle�c�w co roku powa�nie wzrasta�a (1969�9,1; 1971�10,4 min); a ich
udzia� procentowy wynosi� 1972 ju� ok. H^/o og�u ludno�ci NRP.
S. P. LADES The Ewhanffe of Minorities Bulsaria, Greece and Tlirkey. London 1932; W. H�XTER Bevolkerungaustausch als Inslitut des Volkerrerhts, Berlin 1932; J. B. SCHECHTMAN Populntion
Transfers in Asia, London 1949; G. FRUMKIN Population Changes in Europ� si�ce 1932, London 1951; K. SKUBISZEWSKI Le transfer de la populntions allemande etait-il conforme aii droit ml.,
w: Cahiers Potosne-Allemagne nr l, 1959, s. 42-56; A. KLAFKOWSKI Umowa Poczdamska z dnia 2 Vm 1945, Warszawa 1960. s. 378-394; J. SOBCZAK Przesiedle�cy w NRF, Pozna� 1962; B.
PASIERB Miaracja ludno�ci niemieckiej z DolneKO �l�ska w latach 1944-1947, Wroc�aw 1969. s. 151; T. BIALECKI Przesiedlenie ludno�ci niemieckiej i Pomorza Zachodniego po 11 wojnie
�widrowej, Pozna� 1969, s. 230; Przesiedlenia ludno�ci przez lii Rzesze i jej sojusznik�w podczas U wojny �wiatowej. Lublin 1974.
PRZESIEDLE�CY -r Displaced persons. PRZEST�PCZO�� -> Zapobieganie przest�pczo�ci i post�powanie z przest�pcami. � 2974
PRZEST�PSTWO MI�DZYNARODOWE (ang. Internationa! de)inquency, franc. Delit intematio-nal, hiszp. Delito internacional, ro�.
Mie�duna-rodnoje priestuplenije), termin mi�dzynar. � de-likt mi�dzynar., naruszenie prawa mi�dzynar.,
czyn niedozwolony prawem mi�dzynar., zawiniony przez jedno pa�stwo w stosunku do drugiego pa�stwa czy grupy pa�stw z ich szkod�,
wymagaj�c� naprawienia zgodnie z praktyk�, stosowan� w �yciu mi�dzynar. bezpo�redniej lub po�redniej odpowiedzialno�ci pa�stw i wynikaj�cy
st�d obowi�zek odszkodowania. Od Haskiej Konferencji Pokojowej 1907 przedmiot wielu prac kodyfikacyjnych, maj�cych na celu scalenie
jednolitych, powszechnych norm prawa mi�dzynar. w traktowaniu okre�lonych p.m., m.in. projekt konwencji opracowali: 1925�Amer. Inst.
Prawa Mi�dzynar. na zlecenie Panamer. Unii; 1927�paryski Inst. Prawa Mi�dzynar.; 1929�Harwadzki O�rodek Badania Prawa Mi�dzynar.;
1930�Niem. Tow. Prawa Mi�dzynar. LN zainicjowa�a prace kodyfikacyjne na Genewskiej Konferencji Kodyfikacji Prawa Mi�dzynar. 1929.
Zgr. Og. NZ zaj�o w tej sprawie stanowisko Rez. 799/VIII z 7X111953.
A. DECENCIERE-FERRANDIERE La responsabitite des etats a raison des dommages subis par des etrangers, Paris 1925;
C. EAGLETON The Responsabilily of States in Im. Law, London 1928; P. A. ZANNES La responsabilite int. des etats pour les actes de negllisence. Paris 1952; F. V. GARCIA-AMADOR Stale
Responsabilily in the Light of the New Trends o) Int. Law, �American Journal of Int. Law" No. 49. 1955; A. SCHIJLE Delikl. yoikerrechttich. w: Sirupp-Schtochauer WSr-lerbuch des YBIkerrechts.
Berlin 1960, Bd. l, s. 326-339;
A. KLAFKOWSKI Prawo Mi�dzynar. Publiczne, wyd. 4, Warszawa 1972, s. 137-13S.
�PRZESTRZE� �YCIOWA" -> Lebensraum.
� 2975
PRZESTWORZA (ang. Space, franc. Espace, hiszp. Espacio, ro�. Prostory), termin mi�dzynar. og�lny na przestrze� ->- powietrzn� i przestrze�
�>� kosmiczn�.
� 2976
PRZEWODNICZ�CY SESJI ZGROMADZENIA OG�LNEGO NZ (ang. President of Genera� Assembly Session, franc. President de la Ses-
sion de 1'AssembIee Generale de 1'ONU, hiszp. Presidente de la Sesi�n de la Asamblea Genera� de la ONU, ro�. Priedsiedatiel siessii Gienieral-
noj Assamblei OON), tytu� oficjalny przewodn., wybranego przez Zgr. Og. NZ na ka�d� sesj� zwyczajn�, zgodnie z art. 21 Karty NZ, kt�rego
funkcje okre�la Regulamin Zgr. Og. NZ oraz Za��cznik Nr l do Regulaminu pt. Zalecenia i sugestie Kom. Specjalnego dis metod i procedury. Z
regu�y w przypadku zwo�ania Sesji Nadzwyczajnej funkcj� przewodn. wykonuje przewodn. sesji zwyk�ej. O ile Regulamin powierza przewodn.
kierowanie obradami na posiedzeniach plenarnych, poddawanie wniosk�w pod g�osowanie, og�aszanie uchwa� itp., to za��cznik zaleca tak�e
czuwanie nad prac� organ�w pomocniczych Zgromadzenia. Przewodnicz�cy ma 17 zast�pc�w, r�wnie� wybranych przez Zgromadzenie, kt�rzy
wsp�lnie z przewodn. siedmiu gt. Kom. ONZ tworz� Kom. Generalny, decyduj�cy o sprawach proceduralnych, nie polit. W pierwszej dekadzie
dzia�alno�ci ONZ przewodn. byli z regu�y reprezentanci �wiata zach. W 1963 na wniosek Czechos�owacji i Polski Zgromadzenie przyj�o zasad�
rotacji wg �r geograficznej reprezentacji w ONZ. Przewodnicz�cym XXVII Sesji zosta� wybrany 171X1972 po raz pierwszy Polak S. Trep-
czy�ski.
Kromka, 1972.
7W
Psychopatologia 2984
l 2977
�PRZYJA��" (ro�. �Dru�ba", niem. �Freund-sehaft"), nazwa najd�u�szego w �wiecie nafto-ci�gu (4655 km), zbudowanego na terytorium ZSRR
(3004 km), Polski (675 km), Czechoslowacji (836 km), NRD (27 tai) oraz W�gier (123 km);
dostarcza rop� naft. z Wol�a�sko-Uralskiego Zag��bia Naftowego (Tatarska ASSR) do biatorus. m. Mozyrz, gdzie si� rozga��zia: jeden ruroci�g
przekazuje rop� poi. zak�adom w P�ocku oraz NRD, w Schwedt, drugi za��w�g. w Szazha-lombatta i czechost. w Zalu�i. Ruroci�g �P."
zbudowany zosta� w latach 1960-64 w ramach RWPG.
� 2978
PRZYMIERZE FRANCUSKO-RADZIECKIE
1944 (ang. French-Soviet Alliance 1944; franc. Alliance Franco-Sovietique de 1944; hiszp. Alian-za franco-sovietica 1944; ro�. Francuzsko-
sowiet-skij dogowor 1944), podpisane w Moskwie 10X11 1944 z inicjatywy gen. Ch. de Gaulle'a, w art. I l II okre�li�o zobowi�zania wojenne na
czas wojny, w art. III-IV na czas pokoju:
�Art. m. Wysokie umawiaj�ce si� Strony zobowi�zuj� si� podj�� wsp�lnie po zako�czeniu obecnej wojny z Niemcami wszelkie niezb�dne kroki,
�eby usun�� wszelk� now� gro�b� ze strony Niemiec i wykluczy� wszelk� akcj�, kt�ra by umo�liwi�a now� pr�b� agresji z ich strony,
Art. IV. Gdyby jedna z Wysokich umawiaj�cych si� Stron zosta�a uwik�ana w dzia�ania wojenne z Niemcami, czy to na skutek zaatakowania icj
przez nie, czy to na skutek dzia�ania postanowie� wy�ej podanego art. III, druga Strona udzieli je] natychmiast wszelkiej w jej mocy le��cej
pomocy i poparcia. Art. V. Wysokie umawiaj�ce si� Strony zobowi�zuj� si� nie zawiera� �adnego przymierza ani nie bra� udzia�u w �adnej