X


Historia wymaga pasterzy, nie rzeźników.

P�niej okupacyjne w�adze przesiedle�cze postanowi�y otoczy� powstaj�ce kolonie niemieckie pasem ochronnym z ludno�ci ukrai�skiej. Ukrai�c�w przesiedlano do powiatu bi�gorajskiego na tereny lesisto-piaszczyste, by tam utworzyli wa� wok� Puszczy Solskiej (g��wnej bazy partyzanckiej), os�aniaj�cy wsie skolonizowane przed mno��cymi si� napadami; z nich rekrutowa� chciano robotnik�w le�nych. W dokumentach niemieckich stwierdzono jednak wyra�nie, �e w niedalekiej przysz�o�ci r�wnie� Ukrai�c�w czeka� mia�o wysiedlenie.
.Wokresie mi�dzy mjrcem^jajczjerwcem_1943 r. hitlerowcy przerwali akcj� wysiedlania. lVobec masowych ucieczek ludno�ci ^>ocz�t�^szuka� skuteczniejszych metod usuwania Polak�w z teren�w Zamojszczyzny54. Pojawia�y si� nawet koncepcje � nale�y przyzna� do�� naiwne � by akcj� wysiedle� przeprowadza� powiatowy Komitet Opieku�czy przy pomocy Niemc�w i pod has�em walki z komunizmem. Je�eli projektodawcy nie przeszli do realizowania ich, to prawdopodobnie dlatego, �e zdawali sobie spraw� z braku jakichkolwiek szans na to. Rozwa�ano te� mo�liwo�� dawania Polakom przej�ciowo jakiej� rekompensaty za pozosta�e po nich mienie.
Polacy zaskoczeni zostali tylko w pierwszym momencie, po czym zaciekle bronili si� przed wysiedleniami. Op�r ten znalaz� wyraz w masowym przeciwstawianiu si� wysiedleniom i w ucieczkach przed ekipami policyjnymi. Hitlerowcy w okresie od listopada 1942 r. do lipca 1943 r. zamierzali wysiedli� 108 ty�. os�b, zdo�ano jednak wywie�� tylko 51 ty�., czyli 47%, reszta zbieg�a i ukry�a si�. Ponadto w�adze okupacyjne dystryktu lubelskiego, jak i Generalnej Guberni, zaskoczone zosta�y polsk� samoobron�. Wysiedlanie zacz�o si� w nocy z 28 na 29 XI, a ju� na pocz�tku grudnia oddzia�y Batalion�w Ch�opskich oraz Armia Krajowa
53 Metody te wzburzy�y Niemca Karla Webera kierownika grupy budowlanej w Jaros�awcu, kt�ry z protestem zwr�ci� si� do powiatowego przyw�dcy ch�op�w. (BA Koblenz R. 52 V/16).
54 R�ne koncepcje dalszych wysiedle� omawiam w swej pracy Generalna Gubernia w planach hitlerowskich. Tu dorzucam fakt nieznany, i� 2 II 1943 odby�o si� w Lublinie pod przewodnictwem Kriigera posiedzenie po�wi�cone om�wieniu wynik�w wysiedlenia i sprawie kontynuowania go w dystrykcie. Udzia� w nim wzi�� Meyer-Hetling.
przyst�pi�y do akcji na wsie skolonizowane. 30 XII dosz�o do ostrego starcia Batalion�w Ch�opskich z Niemcami pod Kossobudami i Wojd�. Niekt�rzy badacze okre�laj� to starcie jako bitw�, kt�ra wywar�a silny wp�yw na nastroje. Z kolei przysz�y ataki GL na pograniczne gminy powiatu krasnostawskiego i sylwestrowe dywersje Armii Krajowej na Zamojszczy�nie, wykonano akcj� Wieniec II recte �Bariera", czyli akcj� na linie komunikacyjne, kt�rymi dowo�ono posi�ki, natomiast niezbyt uda�y si� dalsze uderzenia na wsie skolonizowane (Wierzba i Cieszyn). W ko�cu stycznia Cieszyn zaatakowano ponownie, wie� zdobyto, kolonist�w i esesowc�w wybito, z wyj�tkiem tych kt�rzy zbiegli i ukryli si�. Zgin�o lub zosta�o rannych wed�ug �r�de� polskich ok. 160 os�b, wed�ug �r�de� niemieckich zabito kilkudziesi�ciu Niemc�w. W marcu sp�on�y skolonizowane wsie Tworycz�w i Zubowiec, zgin�o kilkudziesi�ciu osadnik�w oraz nacjonalist�w ukrai�skich. Jeszcze raz zaatakowano odbudowan� wie� Cieszyn, po czym Yolksdeutsche opu�cili j� ostatecznie.
Szczeg�ln� aktywno�� wykaza�y oddzia�y Batalion�w Ch�opskich, dzia�aj�ce na terenie powiatu tomaszowskiego. l lutego dosz�o tam do bitwy pod Zaborecznem, w wyniku kt�rej Niemcy ponie�li powa�ne straty. Gdy oddzia�y BCh rozchodzi�y si� do miejsc postoju, zosta�y zaatakowane pod R�, ponosz�c z kolei znaczne straty. Rozw�cieczony Globocnik postanowi� spacyfikowa� Bi�gorajskie. Policja i SS wsparte udzia�em lVz ty�. wojska wymordowa�y tam wiele ludno�ci cywilnej, lecz oddzia�y partyzanckie na og� wymkn�y si� z ob�awy. W marcu pojawi� si� na Zamojszczy�nie oddzia� Gwardii Ludowej im. T. Ko�ciuszki dowodzony przez G. Korczy�skiego, kt�ry zadawa� Niemcom dalsze straty 55.
Zdecydowany op�r polski stanowi� zaskoczenie dla w�adz SS i policji dystryktu, dotychczas niezwykle pewnych siebie. Ruch zbrojny na Za-mojszczy�n�e i szerzej na Lubelszczy�nie tak si� rozr�s�, �e przerwanie akcji wysiedle�czej SS i policja wykorzysta�y dla uderzenia 22 - 23 IV na partyzant�w w lasach parczewskich (krypt. Ostersegeri), a II faza akcji wysiedle�czej nabra�a przede wszystkim charakteru wielkiej akcji pacy-fikacyjnej. Niemniej akcja ta mia�a umo�liwi� spe�nienie ��dania Him-mlera, by na Zamojszczy�nie osiedli� 20 ty�. repatriowanych Niemc�w z oboz�w w �odzi56. Do akcji tej (kryptonim Wehrwolf) zgromadzono wielkie si�y �andarmerii, SS, ok. 10 ty�. wojska, r�ne formacje z�o�one z tych je�c�w radzieckich, kt�rzy zdradzili ojczyzn� i przeszli na s�u�b� niemieck�, oraz pomocnicz� policj� ukrai�sk�. Pomimo to oddzia�y partyzanckie b�d� usz�y z teren�w pacyfikowanych (AK), b�d� wysz�y ze star� obronn� r�k�.
55 Charakterystyk� kontrakcji polskiej opieram na pracy W. Sulewskiego, Lasy w ogniu (Zamojszczyzna 1939 -1944), Warszawa 1962, s. 110 nn. oraz sprostowaniach W. S�awian-Orli�skiego, S��w par� �O lasach w ogniu" W. Sulewskiego, �Wojskowy Przegl. Hist." 1065, nr 3.
56 �at. Arch. T - 175, rolka 73, kl. 2590 342.

Drogi użytkowniku!

W trosce o komfort korzystania z naszego serwisu chcemy dostarczać Ci coraz lepsze usługi. By móc to robić prosimy, abyś wyraził zgodę na dopasowanie treści marketingowych do Twoich zachowań w serwisie. Zgoda ta pozwoli nam częściowo finansować rozwój świadczonych usług.

Pamiętaj, że dbamy o Twoją prywatność. Nie zwiększamy zakresu naszych uprawnień bez Twojej zgody. Zadbamy również o bezpieczeństwo Twoich danych. Wyrażoną zgodę możesz cofnąć w każdej chwili.

 Tak, zgadzam się na nadanie mi "cookie" i korzystanie z danych przez Administratora Serwisu i jego partnerów w celu dopasowania treści do moich potrzeb. Przeczytałem(am) Politykę prywatności. Rozumiem ją i akceptuję.

 Tak, zgadzam się na przetwarzanie moich danych osobowych przez Administratora Serwisu i jego partnerów w celu personalizowania wyświetlanych mi reklam i dostosowania do mnie prezentowanych treści marketingowych. Przeczytałem(am) Politykę prywatności. Rozumiem ją i akceptuję.

Wyrażenie powyższych zgód jest dobrowolne i możesz je w dowolnym momencie wycofać poprzez opcję: "Twoje zgody", dostępnej w prawym, dolnym rogu strony lub poprzez usunięcie "cookies" w swojej przeglądarce dla powyżej strony, z tym, że wycofanie zgody nie będzie miało wpływu na zgodność z prawem przetwarzania na podstawie zgody, przed jej wycofaniem.