Historia wymaga pasterzy, nie rzeźników.

Rycerstwo jest dla niego szczytnym wo­jennym posÅ‚annictwem szlachty, która dla ideaÅ‚u poÅ›wiÄ™ca sÅ‚użbie Bożej miecz, symbolizujÄ…cy naj­wyższe cnoty stanu rycerskiego. JesteÅ›my w epoce, w której ideologia rycerstwa Å›wiÄ™ci triumfy. Rycer­stwo jaÅ›nieje peÅ‚nym blaskiem i z Francji promie­niuje na sÄ…siednie kraje. Już w 1184 roku cesarz Fry­deryk Barbarossa utrzymywaÅ‚ “rycerski dwór", na­Å›ladujÄ…c dwory zachodnie, i pasowaÅ‚ na rycerzy wÅ‚asnych synów oraz paru innych mÅ‚odych szlach­ciców. Te zbiorowe pasowania mnożą siÄ™ w caÅ‚ej Eu­ropie w XIII wieku, pasowanie zaÅ› staje siÄ™ ceremo­niÄ… kosztownÄ…, luksusowÄ…, honorowÄ… i prestiżowÄ…, przydajÄ…c godnoÅ›ci i splendoru tym spoÅ›ród szlach­ty, którzy go dostÄ™pujÄ….
UksztaÅ‚towana już ideologia rycerstwa w niema­Å‚ym stopniu siÄ™ przyczynia do wzrostu prestiżu. O ten zaszczyt ubiega siÄ™ sam król Franciszek I, chcÄ…c otrzymać z rÄ…k Bajarda uderzenie, które na poczÄ…tku XVI wieku staÅ‚o siÄ™ najważniejszym rytuaÅ‚em pod­czas pasowania rycerza.
VI. Åšwieckie wartoÅ›ci rycerstwa 
Rycerstwo, które przeżywa rozkwit w XIII wie­ku w caÅ‚ej Europie Zachodniej, nie zostaÅ‚o uksztaÅ‚­towane wyÅ‚Ä…cznie przez KoÅ›ciół - jedyny wspom­niany dotÄ…d czynnik. Od XIII wieku, i to mimo że wielu pisarzy i poetów wywodziÅ‚o siÄ™ z krÄ™gów du­chowieÅ„stwa, literatura przeznaczona dla Å›wiec­kich, a głównie dla odbiorcy dworskiego, ukazuje nam zamiÅ‚owania rycerzy, ich dążenia, ich wartoÅ›ci ideowe i postÄ™powanie. W ten sposób zarysowuje siÄ™ postać wzorowego rycerza, jaÅ›niejÄ…cego wszel­kimi cnotami rycerstwa.
 
1. Wzór rycerstwa
 
Kilka symbolicznych postaci ilustruje ów obraz Å›redniowiecznego rycerza. Wilhelm le Marechal (XII wiek), Ulryk von Liechtenstein (XIII wiek), Bertrand du Guesclin lub Godfryd z Charny (XIV wiek), John Falstaf czy Bajard (XV wiek). Pomimo różnic zwiÄ…za­nych z regionami, z epokami, z których pochodzÄ… te postacie, wszyscy ci rycerze ucieleÅ›niajÄ… wspólne wartoÅ›ci, zachowania i sposoby myÅ›lenia znamienne dla rycerstwa: znajomość rzemiosÅ‚a wojennego, odwaga, pragnienie sÅ‚awy, troska o reputacjÄ™, po czucie honoru, poszanowanie danego sÅ‚owa, szczo­drobliwość, waleczność, dworność... oto najważniej­sze cnoty “dworne".
Rycerstwo i dworność rzeczywiÅ›cie staÅ‚y siÄ™ nie­rozÅ‚Ä…czne. Już w dzieciÅ„stwie późniejszy rycerz prze­chodzi naukÄ™ na dworze jakiegoÅ› mniej lub bardziej możnego pana, któremu “sÅ‚uży przy broni' jako pa­choÅ‚ek, potem jako giermek. W ten sposób uczestni­czy w życiu dworu, przesiÄ…ka jego obyczajami i war­toÅ›ciami, uczÄ…c siÄ™ jednoczeÅ›nie zawodu rycerza. Rozpowszechnione przez literaturÄ™ wzorce rycerza dwornego: wÄ™drownych Å›piewaków (jongleurs), tru­badurów z poÅ‚udnia, potem truwerów i twórców ro­mansów z północy, wywierajÄ… wpÅ‚yw na rycerza, sÅ‚a­wiÄ…c bohaterów, których bÄ™dzie siÄ™ on staraÅ‚ naÅ›lado­wać: Roland Waleczny, Wilhelin Å»elazne RamiÄ™, Per­cewal z Walii, Lancelot z Jeziora i Rycerze OkrÄ…gÅ‚ego StoÅ‚u stajÄ… siÄ™ wówczas wzorami rycerstwa.

Podstrony