Nb. 84-130); w wypadku postępowania wszczętego z urzędu nie istnieje będšcy czynnikiem uruchamiajšcym postępowanie wniosek strony. Organ orzekać biedzie zatem stosownie do treci regulacji materialnoprawnej i ustaleń poczynionych w postępowaniu dowodowym. Zasadniczo w braku podstawy do wydania decyzji zapać może decyzja umarzajšca postępowanie. Ze względu jednak na możliwoć złożenia przez stronę żšdań w toku postępowania, decyzja może mieć bardziej złożony charakter.
Podobnie jak przedstawiony stan literatury, analiza orzecznictwa nie daje wyranej odpowiedzi w kwestii konstrukcji legitymacji strony w KPA.
Przedstawiona w orzecznictwie NSA wykładnia art. 28 KPA nie jest jednolita W dorobku NSA odnaleć można orzeczenia, w których sšd opowiada się zj&rmalnš wersjš legitymacji procesowej:
Ť1. Stronš w postępowaniu może być każdy kto żšda czynnoci organu ze względu na swój interes prawny polegajšcy na ochronie zajmowanego mieszkania przed ucišżliwociami .J^Brozemami spowodowanymi lokalizacjš garażu.
* Ograniczenie pojęcia ťinteresu prawnegoŤ tylko do interesu chronionego normš prawa materialnego - nie znajduje oparcia w doktrynie prawa administracyjnego" (wyr. NSA ^3 1982 r, SA/Wr 48/82, niepubl.).
rydano też jednak orzeczenia, w których podmiot, któremu status strony ^przysługuje, staje się stronš w wyniku potraktowania go w taki sposób ""z organ administracji (wyr. NSA z 27.5.1988 r., IV SA 164/88, GAP 1988,
Nb. 54
54.
1-11 [ 1
1
56
Rozdział IV. Strona i podmioty na prawach strony
Nr 19, s. 41), oraz orzeczenia, w których podstawę udziału w postępowa strony, sšd opiera na normie prawa materialnego:
Stwierdzić należy zatem, że pojęcie strony jakim posługuje się art. 28 KPA, a następš pozostałe przepisy tego Kodeksu, może być wyprowadzone tylko z administracyjnego praw materialnego, tj. z konkretnej normy prawnej, która musi stanowić podstawę do sformuiowij nia interesu lub obowišzku obywateli. Mieć interes prawny w postępowaniu administracy nym znaczy to samo co ustalić przepis prawa powszechnie obowišzujšcego, na którego ] stawie można skutecznie żšdać czynnoci organu z zamiarem zaspokojenia jakiej potrzeb* albo żšdać zaniechania lub ograniczenia czynnoci sprzecznych z potrzebami danej osob^ (wyr. NSA z 22.2.1984 r., I SA 1748/83, niepubl., E. Smoktunowicz, Kodeks Postępował Administracyjnego w orzecznictwie Sšdu Najwyższego i Naczelnego Sšdu Administracyja go, Warszawa 1994, s. 109). ;
Wskazówkš w zakresie interpretacji sšdowej art. 28 KPA sš analizy orzecj nictwa prowadzone na potrzeby NSA. W dwóch tego rodzaju materiałach1,; torzy opowiedzieli się za formalnš wersjš legitymacji procesowej w art. KPA.
Syntetyczny przeglšd orzecznictwa w kwestii interpretacji kodeksowej kos strukcji strony nie byłby pełny, gdyby pominšć stanowisko zajęte przez Sš Najwyższy. Sšd ten przedstawił obszerny wywód na temat strony w postępowaniu administracyjnym, opowiadajšc się za formalnš wersjš legitymacj procesowej w KPA.
Por. wyr. z 1.12.1994 r. (III ARN 64/94, OSNAPiUS 1995, Nr 10, poz. 118).
Zróżnicowanie rozwišzań administracyjnego prawa materialnego oraz różť norodnoć stanów faktycznych, z którymi stykajš się składy orzekajšce, sš przyczynš niejednolitej wykładni. Choć należałoby uznać za wskazanš większš zbieżnoć orzecznictwa, to warto pamiętać, że stan obecny nie odbiega od syj tuacji istniejšcej w orzecznictwie Najwyższego Trybunału Administracyjnego2?! 55 Odpowied na pytanie, czy organ administracji może być stronš postępo wania administracyjnego, wymaga rozróżnienia dwóch sytuacji, w których organ może brać udział w postępowaniu.
Pierwsza zachodzi gdy postępowanie administracyjne dotyczy praw m. obowišzków organu. W postępowaniu tego rodzaju będzie on stronš w rozu mieniu art. 28 KPA. Przykładem działania organu w takim charakterze moż' być ubieganie się o pozwolenie budowlane lub udział w postępowaniu, któreg
lubi
1 A. Zieliński, Z problematyki stron postępowania przed NSA, maszynopis powielony,! Warszawa 1984, s. 12 i nast., oraz Z. Mank. Z problematyki współuczestnictwa w postępowaniu! przed organami administracji państwowej i przed NSA, maszynopis powielony, Warszawa 1987,] s. ó i 7.
~ Por. powołane wyżej prace M. Baumgarta i /. Wajnesa.