Historia wymaga pasterzy, nie rzeźników.

Hilberta (1862-1943), G. Pea.no (1858-1932), B. Russella (ur. 1872) i innych. Wskazali oni na wielk wag, jak w nauce odgrywa formalna struktura teorii i badanie problemu niesprzeczno[ci, oraz podkre[lili, |e pytanie o prawdziwo[ czy faBszywo[ twierdzeD nie ma charakteru absolutnego, lecz mo|e by postawione jedynie na gruncie danej teorii. To, |e prac nad oczyszczaniem jzyka nauki rozpoczto od matematyki, a wic dziedziny dla tego dzieBa najtrudniejszej, daBo rezultaty bardzo pBodne dla postpu ogólno-metodologicz-nych rozwa|aD. PowstaBa wielka dziedzina badaD, nazwana przez Hilberta metamate-matyk, co wBa[ciwie równaBo si powstaniu metodologii apragmatycznej (w terminologii K. Ajdukiswicza). Do jej podstawowych osigni nale|y wprowadzenie do analiz metodologicznych jzyków sztucznych (symbolicznych) oraz pochodzce gBównie od Hilberta rozró|nienie jzyka przedmiotowego i metajzyka. Osigniciem B. Russella byBo wynalezienie symboliki, pozwalajcej na wyBo|enie podstawowych poj matematyki za pomoc podstawowych poj logiki.
Du| rol w rozwoju wywodzcych si od matematyki badaD nad logik i metodologi nauk odegrali polscy uczeni jak S. Le[niewski (1886-1939), A. Tarski (ur. 1902), K. Ajdukiewicz (1890-1953), J. Aukasiewicz (1876-1956), L.Chwistek (1884-1944), T. KotarbiDski (ur. 1886). Stworzyli oni znan w caBym [wiecie  szkoB polsk". Doszli oni do wielu oryginalnych wyników w zakresie syntaksy i semantyki.
Dodatkowe zródBa inspiracji dla refleksji logicznej nad nauk niosBa tzw. filozofia analityczna, wywodzca si od G.E. >>35'0 (1873-1958). Niektórzy z twórców podstaw matematyki (?@. . Russell) pod wzgldem pogldów filozoficznych nale| do tego nurtu, uznawanego nieraz za typowy dla wspóBczesnej niemarksistowskiej my[li filozoficznej. Reprezentantów do[ ró|nych stanowisk filozofii analitycznej Bczy przywizywanie ogromnej wagi do analizy jzyka (naukowego i potocznego); bardziej skrajni uznaj to za gBówne zadanie filozofii. Niejednokrotnie analiza ta jest po prostu uto|samiana z filozofi. W ten sposób logicznym w gruncie rzeczy rozwa|aniom, które dotycz pewnych na ogóB wskich (bo tylko syntaktycznych) problemów nauki, nadany zostaB sens systemu filozoficznego z typowym dla wszelkich systemów (metafizycznym w gruncie rzeczy) przekonaniem o przeBomowej roli w |yciu intelektualnym [wiata.
Przez okoBo 20 lat najbardziej gBo[nym przejawem filozofii analitycznej byB neo-pozytywizm, który stopniowo tracc cechy oddzielnego systemu i wyzbywajc sie zBudzeD gruntownej przebudowy nauki,  rozpBynB" si w ró|nych nurtach. Jednocze[nie
118
za[ wielu neopozytywistów, przez wyzbycie si owego poczucia misji przebudowy, zajBo si wieloma szczegóBowymi, rzec by mo|na  technicznymi problemami metodologii nauk, nasycajc odno[ne badania postulatami rygoryzmu pojciowego, precyzji i dociekliwo[ci1.

Podstrony