X


Historia wymaga pasterzy, nie rzeźników.


Wykonywanie prawa do inicjatywy przybra�o form� bardzo zin-
stytucjonalizowanego, a zarazem zbiurokratyzowanego systemu, w kt�rym role
uczestnik�w tego wieloetapowego dialogu zosta�y �ci�le okre�lone (zar�wno
wewn�trz samej Komisji i w jej strukturach, jak i wewn�trz Rady i COREPER-
u).
Oddaj�c uprawnienia inicjatywne w gesti� Komisji, traktaty
wsp�lnotowe okre�li�y te obszary dzia�a� Wsp�lnot, w kt�rych wniosek
Komisji nie jest niezb�dny do dalszych dzia�a� (nie dotyczy to jednak jej
opinii, kt�ra mo�e okaza� si� pomocna). Ma to miejsce np. w procedurze
rewizyjnej traktat�w.
Realizuj�c uprawnienia inicjatywne Komisja musi wykaza� wielki
pragmatyzm, wynikaj�cy z reali�w polityczno-ekonomicznych, uwzgl�dniaj�cy
interesy pa�stw cz�onkowskich oraz r�nego rodzaju grup nacisku (lobby),
istniej�cych zar�wno na "poziomie europejskim", jak i w poszczeg�lnych
pa�stwach cz�onkowskich.
Komisja - reprezentant i wyraziciel interes�w Wsp�lnot
Jest to instytucja, kt�ra nie tylko wykonuje powierzone jej zadania,
lecz tak�e w spos�b cz�stokro� kreatywny wp�ywa na wsp�prac� mi�dzy
pa�stwami cz�onkowskimi. Wyra�aj�c i reprezentuj�c interes Wsp�lnot Komisja
wyst�puje niejako w podw�jnej roli. Z jednej strony reprezentuje
"europejski", og�lnowsp�lnotowy interes w stosunkach z Rad� Unii
Europejskiej, kt�ra jako organ mi�dzyrz�dowy chroni przede wszystkim
interes pa�stw cz�onkowskich. Z drugiej za� Komisja jest tym organem
Wsp�lnot, z kt�rym porozumiewaj� si� pa�stwa i organizacje mi�dzynarodowe
wsp�pracuj�ce ze Wsp�lnotami. W tym znaczeniu Komisja reprezentuje
Wsp�lnoty w stosunkach zewn�trznych. Jej uprawnienia w sferze stosunk�w
mi�dzynarodowych wynikaj� z art. 228 Traktatu Rzymskiego.
Wsp�lnoty Europejskie maj� podmiotowo�� prawnomi�dzynarodow�, co
oznacza, i� mog� zawiera� umowy mi�dzynarodowe z pa�stwami trzecimi i
organizacjami mi�dzynarodowymi (ka�da z trzech wsp�lnotowych organizacji ma
osobowo�� prawn�).
Dzia�aj�c na podstawie i w granicach mandatu Rady Komisja jest
negocjatorem um�w, kt�re Wsp�lnoty zawieraj� z pa�stwami trzecimi
i organizacjami mi�dzynarodowymi. I tak np. Uk�ad Europejski, ustanawiaj�cy
stowarzyszenie mi�dzy Rzecz�pospolit� Polsk� a Wsp�lnotami i ich pa�stwami
cz�onkowskimi, negocjowano z Komisj�, dzia�aj�c� w ramach uprawnienia
(mandatu) nadanego jej przez Rad�.
Samodzielno�� Komisji w prowadzeniu negocjacji jest w istotny spos�b
ograniczona przez obligatoryjno�� jej wsp�pracy ze specjalnymi komitetami
ustanowionymi przez Rad�, kt�rych zadaniem jest wspieranie Komisji w
procesie negocjacji. Mo�e to w praktyce oznacza�, i� dzia�ania Komisji s�
poddane dodatkowej formie kontroli. Rada mo�e tak�e udziela� Komisji
wytycznych precyzuj�cych jej zadania.
Zawarcie umowy pozostaje w gestii Rady, na podstawie wniosku, jaki
jej w tej sprawie przedstawi Komisja.
Uprawnienia Komisji dotycz� tak�e mo�liwo�ci przedstawienia Radzie
Unii Europejskiej propozycji zmian traktat�w, na kt�rych opiera si�
funkcjonowanie Wsp�lnot (Unii). Zmiany takie mog� by� przeprowadzone na
specjalnie w tym celu zwo�anej konferencji przedstawicieli rz�d�w pa�stw
cz�onkowskich.
Komisja - organ wyborcy Wsp�lnot
Uprawnienia Komisji, wynikaj�ce z jej funkcji jako organu wyko-
nawczego, s� niekiedy lokowane na czele kompetencji, jakie ma Komisja.
Wi��e si� to z pojmowaniem jej roli zar�wno w kontek�cie Traktat�w - o
Wsp�lnocie Europejskiej i EURATOM-ie - jak i na tle wcze�niejszych i
bardziej zdecydowanie okre�lonych uprawnie�, wynikaj�cych z Traktatu o
EWWiS. W charakterystyce Komisji wielokrotnie dominowa�o okre�lanie jej
w�a�nie jako organu wykonawczego. Umniejsza�o to jej znaczenie, poniewa�
nie uwzgl�dnia�o m.in. uprawnie� Komisji do inicjatywy prawotw�rczej i
czuwania nad przestrzeganiem prawa wsp�lnotowego, b�d�cych istotnymi celami
dzia�alno�ci tego organu.
W literaturze przedmiotu Komisj� pr�bowano tak�e klasyfikowa� albo
jako sekretariat, albo jako organ wykonawczy b�d� kierowniczy, czasem te�
administracyjny. Rzadziej okre�lano j� jako organ ponadpa�stwowy o cechach
politycznych.
�adne z tych okre�le�, bez wyra�nego sprecyzowania jego cech
charakterystycznych, nie oddaje istoty uprawnie� Komisji. Je�eli zatem w
dalszym ci�gu naszych rozwa�a� b�dziemy si� pos�ugiwa� skr�towym
okre�leniem, i� Komisja Europejska to organ wykonawczo-zarz�dzaj�cy, to
znaczy, �e uwzgl�dniono te wszystkie zastrze�enia.
Jednym z prawnych przejaw�w wype�niania przez Komisj� tej w�a�nie
funkcji jest mo�liwo�� przygotowania przez ni� akt�w wykonawczych do
decyzji (w szerokim tego s�owa znaczeniu) Rady Unii Europejskiej oraz
bezpo�rednio do poszczeg�lnych postanowie� traktat�w. Przyk�adem takiej
dzia�alno�ci Komisji mog� by� jej decyzje wydawane w sprawie ustanowienia
Unii Celnej. Jedynym zastrze�eniem jest tu zgodno�� tej dzia�alno�ci z
harmonogramem zapisanym w traktatach.
Niezwykle wa�ne dla Komisji jako organu wykonawczego s� kompetencje
powierzone jej przez Rad� Unii Europejskiej na mocy art. 155 Traktatu
Rzymskiego. W minionych latach uprawnienia Komisji, wynikaj�ce z delegacji
Rady, stale wzrasta�y. Dotyczy�y one tak istotnych zagadnie�, jak polityka
rolna i ustalanie warunk�w wsp�pracy w dziedzinie rolnictwa mi�dzy
pa�stwami cz�onkowskimi a krajami trzecimi.
Uprawnienia, jakie ma Komisja na podstawie delegacji Rady Unii
Europejskiej, stanowi� o istocie jej funkcji wykonawczych. Znaczny zakres
pe�nomocnictw i uprawnie�, nadaj�cych Komisji rang� organu wykonawczego,
wynika wyra�nie z delegacji Rady. Tkwi w tym jednak pewien paradoks, je�li
we�mie si� pod uwag� fakt, i� mi�dzy tymi dwoma organami (Rad� i Komisj�)
zawsze istnia�a szczeg�lna rywalizacja o przewodnictwo we Wsp�lnotach.
Mimo �e granice delegowanych uprawnie� podlega�y w minionych latach
sta�emu rozszerzaniu, za ka�dym razem Rada szczeg�owo okre�la�a (i nadal
tak czyni) zakres przyznanych Komisji kompetencji oraz spos�b ich
realizacji, wyznaczaj�c tym samym ich prawne granice.
Bezpo�rednie wykonywanie przez Komisj� dyspozycji traktatowych
odnosi si� przede wszystkim do spraw dotycz�cych konkurencji i zwalczania
nieuczciwych praktyk z tym zwi�zanych, a tak�e do obrony rynku
wsp�lnotowego przed kartelizacj� oraz limitowania nadmiernych subsydi�w
pa�stwowych dla okre�lonych dzia��w gospodarek narodowych b�d� te�
pojedynczych przedsi�biorstw, wreszcie - zwalczania dyskryminacyjnych
praktyk podatkowych.
Uprawnienie to ma charakter dyskrecjonalny i przys�uguje wy��cznie
Komisji.
W zadaniach Komisji jako organu wykonawczego, o czym ju� wspomniano,
mieszcz� si� te� dzia�ania o charakterze administracyjnym. Mianowicie
Komisja administruje wydatkami publicznymi oraz czterema g��wnymi

Podstrony

Drogi uĹźytkowniku!

W trosce o komfort korzystania z naszego serwisu chcemy dostarczać Ci coraz lepsze usługi. By móc to robić prosimy, abyś wyraził zgodę na dopasowanie treści marketingowych do Twoich zachowań w serwisie. Zgoda ta pozwoli nam częściowo finansować rozwój świadczonych usług.

Pamiętaj, że dbamy o Twoją prywatność. Nie zwiększamy zakresu naszych uprawnień bez Twojej zgody. Zadbamy również o bezpieczeństwo Twoich danych. Wyrażoną zgodę możesz cofnąć w każdej chwili.

 Tak, zgadzam się na nadanie mi "cookie" i korzystanie z danych przez Administratora Serwisu i jego partnerÄ‚Å‚w w celu dopasowania treści do moich potrzeb. Przeczytałem(am) Politykę prywatności. Rozumiem ją i akceptuję.

 Tak, zgadzam się na przetwarzanie moich danych osobowych przez Administratora Serwisu i jego partnerÄ‚Å‚w w celu personalizowania wyświetlanych mi reklam i dostosowania do mnie prezentowanych treści marketingowych. Przeczytałem(am) Politykę prywatności. Rozumiem ją i akceptuję.

Wyrażenie powyższych zgód jest dobrowolne i możesz je w dowolnym momencie wycofać poprzez opcję: "Twoje zgody", dostępnej w prawym, dolnym rogu strony lub poprzez usunięcie "cookies" w swojej przeglądarce dla powyżej strony, z tym, że wycofanie zgody nie będzie miało wpływu na zgodność z prawem przetwarzania na podstawie zgody, przed jej wycofaniem.