W tym uj�ciu jest nim proces informowania o ksi��ce i innych rodzajach dokumentu. Przyczn� takiej zmiany w pojmowaniu bibliografii jest gwa�towne przy�pieszenie wytwarzania dokument�w we wsp�czesnym �wiecie i r�wnoczesny wzrost potrzeb u�ytkownik�w ksi��ki i dokumentu (szczeg�lnie w dziedzinie nauki i techniki), wobec kt�rego kwestia opisywania ksi��ek i ich zespo��w zesz�a poniek�d na plan drugi, a na pierwszy wysun�a si� potrzeba wybrania spo�r�d wychodz�cych na ca�ym �wiecie w du�ych ilo�ciach publikacji w�a�nie tych, kt�re potrzebne s�. u�ytkownikowi, i poinformowania go o nich jak najszybciej. Tym samym zainteresowania du�ej cz�ci bibliograf�w przesun�y ,si� z samej ksi��ki jako przedmiotu opisu na czynno�ci, kt�rych dokona� trzeba, by jak najszybciej i jak najsprawniej przekaza� u�ytkownikowi informacj� o ksi��ce czy innym dokumencie. Bibliografia tak rozumiana nie mo�e ju� pos�ugiwa� si� g��wnie metod� opisow�. Stosuje ona ca�y kompleks metod, w kt�rym wyst�puj�, zespolone z tradycyjn� metod� bibliograficzn�, ele-
�58
menty post�powania badawczego i projektuj�cego zaczerpni�te z informacji naukowej i nauk wzgl�dem niej pomocniczych.
Terminu �bibliografia" u�ywamy nie tylko na okre�lenie dzia�u, nauki
0 ksi��ce oraz spisu bibliograficznego, ale i na okre�lenie praktycznej dzia�alno�ci bibliograficznej.
Celem bibliografii jest � m�wi�c najog�lniej � informowanie u�ytkownik�w ksi��ek o ich istnieniu i cechach. Ten najog�lniejszy cel bibliografii wyznacza jej szeroki zakres zada�, z kt�rych wymienimy dwa, szczeg�lnie od siebie odleg�e:
jak najszybsze przekazywanie u�ytkownikom wiadomo�ci o sprawach, kt�re ich interesuj�, za po�rednictwem wszelkiego rodzaju dokument�w, przy czym posta� zewn�trzna i forma pi�miennicza tych dokument�w jest rzecz� mniej istotn� lub nawet nieistotn� (jest to�jeden z tych przypadk�w, gdy zakres bibliologii pokrywa si� z zakresem informacji naukowej);
szczeg�owe informowanie o cechach zewn�trznych, wydawniczych ksi��ki poprzez jej wyczerpuj�cy opis. Zadanie to odpowiada szczeg�lnie potrzebom bibliolog�w.
Mi�dzy tymi biegunami pojawiaj� si� liczne szczeg�owe cele bibliografii, kt�re omawiane b�d� na zaj�ciach z tego przedmiotu.
Problematyka bibliografii obejmuje pola badawcze naukowo-praktycz-ne i teoretyczne. Charakter naukowo-praktyczny ma projektowanie zasad
1 sposob�w sporz�dzania spis�w bibliograficznych (metodyki bibliograficznej) oraz projektowanie organizacji warsztatu bibliograficznego.
Charakter teoretyczny ma natomiast ujawnianie cech ksi��ek b�d� zespo��w ksi��ek drog� ich opisywania oraz historia dzia�alno�ci bibliograficznej .
Badania naukowo-praktyczne w zakresie bibliografii zmierzaj� b�d� do ustalenia regu� metodyki bibliograficznej, kt�re stosuje si� przy sporz�dzaniu wielu r�nych spis�w jednego rodzaju, b�d� do budowania projekt�w jednorazowych przedsi�wzi�� bibliograficznych.
Spotykamy si� z'wieloma r�nymi rodzajami spis�w bibliograficznych, ich tworzenie obejmuje jednak zawsze trzy zasadnicze etapy, realizowane b�d� kolejno, b�d� jednocze�nie: dob�r jednostek bibliograficznych, kt�re maj� wej�� do spisu, opisanie poszczeg�lnych jednostek i u�o�enie ich w okre�lonym porz�dku. Udost�pnianie informacji bibliograficznej u�ytkownikom wyst�powa�o dawniej i wyst�puje dzi� jako element pracy dzia��w informacji w bibliotece oraz o�rodk�w informacji naukowej; ponadto obecnie, wraz z wprowadzeniem automatyzacji do procesu opracowywania spis�w, pojawi�a si� mo�liwo�� wykonywania przez t� sam� instytucj�, kt�ra bibliografi� wydaje, r�wnie� zestawie� ksi��ek i innych �dokument�w dotycz�cych okre�lonego tematu w odpowiedzi na zam�wi�-
59
me indywidualnego odbiorcy, co eliminuje konieczno�� poszukiwania dokument�w w opublikowanych spisach. Zestawienia takie s� w gruncie rzeczy r�wnie� spisami bibliograficznymi (tyle �e nie opublikowanymi), zawieraj�cymi opisy dokument�w dobranych wed�ug zaproponowanego przez odbiorc� kryterium. W ten spos�b ostatni etap dzia�alno�ci bibliograficznej (udost�pnianie informacji) zbiega si� z pierwszym (dob�r dokument�w). Problematyka doboru, opisu i uk�adu wype�nia zakres tzw. metodyki bibliograficznej.
Omawiaj�c projektowanie metodyki bibliograficznej, przedstawia� b�dziemy � w wyborze � materia� (zas�b wiedzy), z kt�rego bezpo�rednio buduje si� projekt lub kt�ry wykorzystuje si� po�rednio, wyci�gaj�c z niego wnioski dotycz�ce szczeg�owych zada� projektu (te za� decyduj� o ukszta�towaniu ca�ego spisu bibhograficznego b�d� jego element�w).
W trosce o komfort korzystania z naszego serwisu chcemy dostarczać Ci coraz lepsze usługi. By móc to robić prosimy, abyś wyraził zgodę na dopasowanie treści marketingowych do Twoich zachowań w serwisie. Zgoda ta pozwoli nam częściowo finansować rozwój świadczonych usług.
Pamiętaj, że dbamy o Twoją prywatność. Nie zwiększamy zakresu naszych uprawnień bez Twojej zgody. Zadbamy również o bezpieczeństwo Twoich danych. Wyrażoną zgodę możesz cofnąć w każdej chwili.