Historia wymaga pasterzy, nie rzeźników.

3.1.1
Zaburzenia afektywne dwubiegunowe czyną złego samopoczucia i niesprawności.
wszechnienie w populacji ogólnej wynosi oko­
Epizod maniakalny
charakteryzują się nawrotami epizodów cho­
Wśród tej kategorii zaburzeń wyróżnia się
ło 15%. Wskaźnik rozpowszechnienia u kobiet Dla zaburzeń określanych mianem epizodu
roby, naprzemiennie: w postaci podwyższonedwie główne postacie objawów:
jest dwukrotnie wyższy niż u mężczyzn. Śred­
maniakalnego charakterystyczne jest wygo nastroju (manii lub hipomanii) i obniżoneni wiek początku choroby wynosi 40 lat.
raźne podwyższenie nastroju lub drażliwości,
go nastroju (depresja). Wcześniej diagno­
(1) cyklotymię - stałe wahania nastroju
trwające minimum 1 dzień. Towarzyszą im
zowano ten zespół jako psychozę maniakalno-
w postaci epizodów łagodnej depresji i łaco najmniej trzy z następujących objawów:
-depresyjną. Czasem pojawiają się objawy psygodnego wzmożonego samopoczucia;
62.3.1
wzmożona aktywność lub niepokój fizyczchotyczne zgodne z zaburzeniem nastroju. (2) dystymię - przewlekłe obniżenie nastro­
Klasyfikacja zaburzeń nastroju
ny, wzmożona rozmowność, trudność w kon­
U chorych z rozpoznaniem choroby afektywju o łagodnym lub umiarkowanym nacentracji uwagi, zmniejszona potrzeba snu, nej dwubiegunowej mogą wystąpić zaburzesileniu; w tej kategorii diagnostycznej
zwiększona energia seksualna, mało odponia łaknienia, lęki, znaczna nadruchliwość,
mieszczą się zespoły rozpoznawane do­
Zaburzenia afektywne charakteryzują się pawiedzialne zachowania (na przykład niepozaburzenia uwagi. W tym zespole zaburzeń tychczas jako nerwica depresyjna lub de- .
tologicznymi zmianami nastroju, napędu psytrzebne wydatki), wzmożona łatwość kontaknastroju istnieje duże ryzyko samobójstwa.
presja lękowa przewlekła.
choruchowego, emocji i ośrodkowej regutów z innymi. Wyróżnia się trzy postacie zalacji rytmów biologicznych. Wyróżniamy burzeń maniakalnych.
62.3.1.3
wśród nich dwa podstawowe zespoły zabu­
Epizod depresyjny
62.3.2
rzeń: zespół depresyjny i zespół maniakal­
(1) Hipomania, czyli stałe i łagodne wzmo­
W epizodzie depresyjnym występuje na­
ny. Mają one przebieg nawracający. U części
żenie nastroju, zwiększona energia i akstrój depresyjny, albo znaczne zmniejszenie
Etiologia zaburzeń nastroju
chorych występują nawroty w obrazie zarówtywność, zwiększona liczba kontaktów
zainteresowania odczuwaniem przyjemności
no depresji, jak i manii - jest to wówczas choz otoczeniem, gadatliwość, wzmożony
lub zdolności do jej odczuwania. Typowe są Etiologia zaburzeń afektywnych, tak zwaroba afektywna dwubiegowa - u innych zaś popęd seksualny, zmniejszona potrzeba
objawy neurowegetatywne, takie jak zaburzenych endogennych (epizodów maniakalnych
wyłącznie depresji - mówimy wtedy o chorosnu. Hipomania przypomina manię, ale
nie snu i łaknienia, ponadto zaburzenia kon-
i depresyjnych oraz depresji dwubiegunowej
5 9 4
ZDROWIE I CHOROBA
POPSTAWOWE ZABURZENIA PSYCHICZNE
5 9 5
i nawracającej), nie jest do końca wyjaśniona.
da poznawcza to określony sposób mytalu czy w warunkach ambulatoryjnych? Hos­
(4) trening zmiany schematów poznaw­
Najczęściej przyjmuje się (por. Pużyński,
ślenia, wynikający z trzech wadliwych
pitalizacja zwiększa bezpieczeństwo pacjenta
czych przez poszukiwanie pozytywnych
1988), że zaburzenia afektywne są uwarunkoprzekonań: negatywnej oceny samego
i pozwala zastosować wyższe dawki leków.
myśli zawsze wtedy, gdy pojawiają się auwane wieloma czynnikami. Wśród nich wysiebie, negatywnej oceny własnej prze­
Leczenie ambulatoryjne stwarza warunki leptomatyczne myśli negatywne na własny
mienia się:
szłości oraz sytuacji obecnej i wreszszego dostępu do ośrodka prowadzącego letemat.
cie przewidywania negatywnych zdarzeń
czenie. Na decyzję o wyborze miejsca wpływa
(1) Czynniki neurochemiczne. W chorow przyszłości. Wśród błędów logicznych
także ocena środowiska pacjenta, możliwości Leczenie chorych z zaburzeniami nastroju
bach afektywnych występują zaburzenia
Beck wymienia: arbitralne wnioskowazapewnienia mu opieki ze strony rodziny.
o charakterze dystymicznym odbywa się najw przemianach i dystrybucji substancji
nie, czyli wyciąganie wniosków przy bra­
Leczenie zaburzeń afektywnych jest najczęściej w warunkach klasycznej psychoteraprzekaźnikowych, zwłaszcza noradrenaliku dostatecznej ilości przesłanek, selekczęściej połączeniem leczenia farmakologiczpii, to jest prowadzonej w taki sposób, jak ny i serotoniny. Hipotezy o neuroche-tywną uwagę, czyli skupianie się na
nego z oddziaływaniami psychoterapeutyczw wypadku pacjentów z zaburzeniami nerwimicznym podłożu zaburzeń depresyjnych jednym szczególe z pominięciem innych
nymi. Wybór leku przeciwdepresyjnego cowymi (por. rozdz. 69.).
znajdują potwierdzenie w dużej skuteczelementów oceny sytuacji, oraz personazależy od głębokości zaburzeń, nasilenia lęku ności leków przeciwdepresyjnych oraz