Wychoyvywany i rozpieszczany przez rodzic�w i dziadk�w. Gdy urodzi�o si� drugie dziecko, ch�opiec zareagowa� siln� agresj� wobec niego. "Kaza�" ojcu, aby kupi� mu pistolet, poniewa� brat za du�o krzyczy. Domaga� si� tych samych zabieg�w piel�gnacyjnych, kt�re matka wykonywa�a przy niemowl�ciu. Wchodzi� do ko�yski brata, pi� z jego butelki. Zabawy dziecka sta�y si� bardziej prymitywne. Ch�opiec zacz�� moczy� si� w nocy, ponownie sepleni�. W tym samym okresie zosta� zapisany do ogniska przedszkolnego. Nie chcia� tam zostawa� na zaj�ciach, p�aka�. Po tygodniu zacz�y si� wymioty przed wyj�ciem do przedszkola. W czasie badania psychologicznego stwierdzono prawid�owy rozw�j umys�owy. Zachowanie dziecka nacechowane niedojrza�o�ci� emocjonaln� i spo�eczn� (silnie zaznaczony egocentryzm).
Przypadek nr 20
Karinka urodzona w 25 tygodniu ci��y z wag� 450 g. W szpitalu przebywa�a p� roku'. Ju� w 1 r.�. dziewczynka nadrobi�a op� ' Przypadek opisano na podstawie "Abstracta" lLli.�dzynarodowe Sympozjum
.,Ci��a mnoga''. Warszawa 1872, s. 50-51; W. Bogus�awska Karina "Kobieta i tycie". 1977 nr 23, s. 2--3.
niema wynikaj�ce z wcze�niactwa. Badanie psychologiczru~ w 5;5 lat wy kaza�o prawid�owy rozw�j umys�owy (inteligent ja ; >m~. przeci�tnej). "Dziewczynka potrafi skupi� si� przez d�u�szy c;.,~ . . ~ a zadaniem, a w przypadku niepowodzenia - podejmuje prac� o~_i ;�� cz�tku. Posiada du�y zas�b s��w. U�yv~a z�o�onych zda�, wyra;:a ai~ poprawnie, gramatycznie. W zabawie z dzie�mi jest zr�czna, spra~,0.~c:a z refleksem kopie i odbija pi�k�. Sama ubiera si�, w domu garnie sig; do pomocy (...) stwierdza si� u niej pierwsze nawyki pracy".
Przypadek nr 21
Dziewczynka z pierwszej ci��y. Ci��a i por�d bez powik�a�. Rodzice pod koniec 1 r.�. zauwa�yli, �e dziecko jeszcze nie siedzi. Lekarz. kt�ry je konsultowa�, uspokoi� rodzic�w, �e oceniaj� ten fakt z nadmiern� przesad�, poniewa� jest to ich pierwsze dziecko. Stan dziecka nie uleg� zmianie. W 3 r.�. dziecko nie chodzi�o, nie m�wi�o. Zosta�o oddane do zak�adu specjalnego. W trakcie bada� specjalistycznych stwierdzono fenyloketonuri� i upo�ledzenie w stopniu znacznym (LI. = 25 wed�ug Skali Psyche Cattell). Wskutek intensywnej rehabilitacji dziewczynka nauczy�a si� chodzi�, o�ywia�a si� na widok jedzenia, pi�a z kubka, czasem sama podnosi�a do ust jedzenie. Wysadzana za�atwia�a si� na nocnik. Od 4 r.�. wyst�pi�y u dziecka napady epileptyczne (du�e ataki z oddawaniem moczu), kt�re powtarza�y si� kilka razy w tygodniu. Stan dziecka stopniowo pogarsza� si�. W 6 r.�. dziewczynka przesta�a chodzi�. Sta�a si� agresywna, np. uderzaj�c g�ow� o �cian�, uszkodzi�a sobie oko, wielokrotnie okalecza�a si�. W 7 r.�. przesta�a siedzie�, nie sygnalizowa�a potrzeb fizjologicznych, nie mia�a kontaktu z otoczeniem. G��bokie upo�ledzenie umys�owe (Ll. = 2 wed�ug Skali Psyche Cattell).
Przypadek nr 22
Dziewczynka lat 6;2. Jedynaczka. Wra�liwa emocjonalnie, w nowych sytuacjach ujawnia�a silnie l�kow� postaw� wobec otoczenia. Dziewczynka mia�a ma�o kontakt�w spo�ecznych, poniewa� rodzice nie mieli krewnych w miejscu zamieszkania i nie utrzymywali stosunk�w towarzyskich. Dziewczynka w wieku 3 lat nie zaadaptowa�a si� do przedszkola. Po obudzeniu skar'zy�a si� na b�l brzucha, nie chcia�a zdj�� pid�amy. W drodze do przedszkola czepia�a si� ka�dego przedmiotu. Przez 2 tygodnie pobytu w przedszkolu dziecko
258 ~~ i'� 259
nie odezwa�o si� do nikogo s�owem (mutyzm selektywny). Zacz�a zrywa� si� w nocy z krzykiem i p�aczem (l�ki nocne). Rodzic� zabrali dziecko z przedszkola. Silnie negatywistyczna postawa wobec przedszkola okaza�a si� bardzo utrwalona. Na stwierdzenie, �e jest du�� dziewczynk�, reagowa�a: "Ale ja nie p�jd� do przedszkola". Nie chcia�a s�ucha� piosenek o przedszkolu (wy��cza�a radio), patrze� przez okno, przez kt�re by�o wida� budynek przedszkola. W wieku 4;5 lat dziewczynka przez okres tygodnia chodzi�a z matk� do przedszkola, gdzie pomaga�a w przygotowaniu nowegu budynku do u�ytku. Zaznajomi�a si� w�wczas z dzie�mi i wychowawczyni�, co prze�ama�o jej niech�� do przedszkola. W przedszkolu by�a jednak ma�o aktywna, ca�y czas wpatrywa�a si� w drzwi, stawa�a przy oknie i p�aka�a. Wszystkie rysunki dziecka by�y bardzo malutkie, rysowane cienk� kresk�, przy brzegu kartki. Rozw�j umys�owy prawid�owy (inteligencja przeci�tna).
r r
r=. ~. _ W r>
BIBLIOGRAFIA
Bogdanowicz M. Lewor�czno�� u dzieci. Warszawa 1989 WSiP
Bogdanowicz M. Metoda dobrego startu w pracy z dzie�mi w wieku od .5 ~1 10 lat. Warszawa 1985 WSiP
Bogdanowicz M. Trudno�ci w pisaniu u dzieci. Gda�sk 1983 UG
Ch�opkiewicz M. Osobowo�� dzieci i m�odzie�y - rozw�j i patologia. Wyci. :: Warszawa 1987 WSiP
Ch�opkiewicz M. Zaburzenia dynamiki proces�w nerwowych u dzieci zaharnewanych w �wietle analizy behavioralnej. Zeszyty Naukowe. Warszawa 197:, UWnr7
Ch�opkiewicz M. Zaburzenia zachowania jako wyraz patologii osobowo�ci, Zeszyty Naukowe. Warszawa 1975 UW nr 7
Ga�kowski T. Dzieci specjalnej troski. Warszawa 1979 "Wiedza Powszechna" Kaczmarek L. Nasze dziecko uczy si� mowy. LublW 1988 Wydawnictwo I,~; helskie
W trosce o komfort korzystania z naszego serwisu chcemy dostarczać Ci coraz lepsze usługi. By móc to robić prosimy, abyś wyraził zgodę na dopasowanie treści marketingowych do Twoich zachowań w serwisie. Zgoda ta pozwoli nam częściowo finansować rozwój świadczonych usług.
Pamiętaj, że dbamy o Twoją prywatność. Nie zwiększamy zakresu naszych uprawnień bez Twojej zgody. Zadbamy również o bezpieczeństwo Twoich danych. Wyrażoną zgodę możesz cofnąć w każdej chwili.