Póniej kupił także willę Adasiów-
ka" przy drodze do Kunic i tam w l.
1905-09 prowadził zakład dla nerwowo cho-
rych. Był wieloletnim członkiem zakopiań-
skiej Komisji Klimatycznej. W l. 1903-04
ponownie pełnił obowišzki lekarza klima-
tycznego, bezporednio po dr. Tomaszu
Janiszewskim.
Od 1909 r. Hygea" straciła charakter sana-
torium i będšc nadal własnociš Chwistka
funkcjonowała jako pensjonat odżywczy,
zakład dietetyczny i wodoleczniczy". Po
mierci dr. Chwistka włacicielem pensjo-
natu został jego syn Leon, który zmienił
nazwę budynku na Gerlach", co powodo-
wało niemało zamieszania, gdyż uprzednio
pensjonat o tej samej nazwie miecił się przy
dolnych Krupówkach.
Leon Chwistek (1884-1944), malarz-formi-
sta, teoretyk sztuki, matematyk, logik, filo-
zof i poeta. Wszechstronnociš zaintereso-
wań porównywany mógł być tylko ze Stanis-
fawem Ignacym Witkiewiczem, dla którego
był najpierw najbliższym przyjacielem, a
potem największym przeciwnikiem. Twórca
teorii formizmu był także turystš tatrzań-
skim. Jako profesor Uniwersytetu Jana
Kazimierza we Lwowie już w latach trzy-
dziestych bywał w Zakopanem tylko sezo-
nowo, a w jego pensjonacie urzšdzono inter-
nat dla uczniów zakopiańskiego gimnaz-
jum.
Niebawem budynek znów zmienił nazwę i
od 1936 r., już jako Kasprowy Wierch" stał
się hotelem III kategorii. Po II wojnie wia-
towej budynek przejęło Miejskie Przedsię-
biorstwo Gospodarki Komunalnej na biura i
użytkuje go do dzi.
Kasprowy Wierch" odgrodzony jest od
ulicy kilkoma mniejszymi budynkami,
mieszczšcymi sklepy, kioski i punkty usłu-
gowe. Sšsiednia kamienica (ul. Krupówki
54), wybudowana została w 1938 r. wg
projektu Franciszka Kopkowicza. Na parte-
h4
l
II. Trasy
Trasa l. Ul. Krupówki
Wincenty Galica
rżę znajduje się sklep elektryczny, na pię-
trach za mieszkania prywatne. Tutaj wła-
nie mieszka jeden z najwybitniejszych dzia-
łaczy ruchu podhalańskiego, dr Wincenty
Galica.
Wincenty Galica (ur. 1916), lekarz, kurier
tatrzański, działacz społeczny. Przed II
wojnš wiatowš byf zawodnikiem narciar-
skim Towarzystwa Sportowego Wisła" w
Zakopanem, występował także w regional-
nym zespole teatralnym góralskiej poetki
Anieli Gut-Stapińskiej. W czasie kampanii
wrzeniowej został ranny i uwięziony przez
okupantów, ale czterokrotnie uciekał z
transportu. W l. 1940-41 byf kurierem na
trasie Zakopane - Budapeszt i w służbie tej
został aresztowany przez gestapo w Poroni-
nie. Więziono go w zakopiańskim Pałace",
a póniej w obozach koncentracyjnych w
Owięcimiu, Mauthausen-Gusen iSachsen-
hausen. Powrócił do Polski w 1946 r. i
następnie odbył studia na Wydziale Lekar-
skim UJ, zdobywajšc specjalizację w zakre-
sie radiologii i interny. Pracował zawodowo
w służbie zdrowia w Krakowie i Zakopa-
nem.
O siadłszy w Zakopanem, stal się w niedłu-
gim czasie jednym z najbardziej oddanych
sprawom społecznym obywateli tego miasta.
Pracował społecznie w organizacjach kom-
batanckich i sportowych, w 1957 r. byf współ-
zafożycielem reaktywowanego Zwišzku
Podhalan i pełnił przez 3 kadencje funkcję
wiceprezesa, a w l. J 973-76-prezesa
Zarzšdu Głównego Zwišzku Podhalan.
Szczególne zasfugi położyf dla rozwoju
działalnoci kulturalnej na Podhalu, podej-
' mujšc wiele cennych inicjatyw - m.in. byf
jednym z organizatorów wietlicy Zwišzku
Podhalan Swarna" i odbywajšcych się w
niej Posiadów góralskich ".
Odegrał ważnš, a mało znanš rolę w dopro-
wadzeniu do wykupienia z ršk prywatnych
willi Atma" i utworzeniu tam Muzeum
Karola Szymanowskiego, podejmujšc się
trudnych mediacji między warszawskim
Komitetem Akcji Atma" a włacicielkš
domu Zofiš Walczakowš i władzami Zako-
panego. W 1977 r. był członkiem-założycie-
lem Towarzystwa Muzycznego im. K. Szy-
manowskiego i od tamtej pory zasiada w
jego władzach. W l. 1973-77 był radnym
Miejskiej Rady Narodowej. Jest stałym
korespondentem wydawanego w New Jersey
Tatrzańskiego Orła ", publikuje też w orga-
nie Zwišzku Podhalan Podhalanka".
Po drugiej stronie ulicy przycišga wzrok
tadny budynek w stylu zakopiańskim,
bogato ozdobiony ornamentami góralskimi
i... licznymi tablicami informacyjnymi. To
willa Zoka" (ul. Krupówki 77), w której
obecnie mieci się Spółdzielnia Lekarska.
Dom ten został wybudowany ok. 1900 r.
przez Jędrzeja limaka, prawdopodonie wg
wskazówek Stanisława Witkiewicza. Pier-
wotnie w nazwie willi właciciel uwiecznił
sam siebie: na frontowym balkonie I piętra
jeszcze wyranie widać wyrzebiony napis
wiła limak". W 1902 r. mieszkał tu Jan
Witkiewicz, a nie, jak czasem podajš w
literaturze - jego brat Stanisław. Przed 1914
r. miecił się tu pensjonat Stanisława Cisze-
5 Zakopane - przewodnik historyczny
65
II. Trasy
Trasa l. Ul. Krupówki
Zoka", ul. Krupówki
Maria Witkiewiczowa
wskiego Janina". Po I wojnie wiatowej,
córka limaka, stynšca z urody Helena
Kowalczykowa zostawszy włacicielkš willi,
nadała jej nazwę Zoka", od imienia swojej
córki. Spowodowało to niejakie zamiesza-
nie, gdyż istniała wtedy (przy ul. Chałubiń-
skiego) Witkiewiczowska willa Zofiówka",
z którš często myli się dom limaka. Dla
pełnej komplikacji, niedalekš willę przy ul.
Zamoyskiego nazwano Pani Zosia", a przy
Drodze do Białego postawiono willę Zo-
sia".
Zoka" dzierżawiona była przez rozmaite
osoby, m.in. w l. 1923-28 pensjonat prowa-