WSKAZÓWKI METODYCZNE
Jest to bardzo wdzięczny temat dla ukazania roli nauki w wyjaśnianiu procesów zachodzących w przyrodzie. Lekcja ta może jednocześnie sprzyjać spostrzeżeniu, jak wyjątkową substancją (w kontekście procesów życiowych) jest woda. Można poprowadzić ten temat metodą heurystyczną, stymulując uczniów do samodzielnego wnioskowania np. pytaniami o klimat morski i kontynentalny (pojemność cieplna), przyczynę ginięcia zielonych części roślin w czasie mrozów (wzrost objętości wody podczas zamarzania), możliwości przetrwania organizmów wodnych w czasie mrozów (zmiana gęstości wody). Szczególnie cenna może okazać się rozmowa o oszczędnym używaniu wody i ochronie jej przed zanieczyszczeniami (nawiązanie do wiadomości z chemi , np. o detergentach, i biologi , np. o środkach ochrony roślin – wpływ tych związków na żywe organizmy).
SCENARIUSZ LEKCJI
Etap lekcji
Strona
Sugestie pracy z programem
WPROWADZENIE
2
Uczniowie zapoznają się z filmem i tekstem wyświetlanym
na ekranie. Nauczyciel wywołuje tablicę Gęstości (inne ciała
stałe i ciecze). Uczniowie odczytują gęstość wody i lodu.
3
Uczniowie samodzielnie wykonują ćwiczenie, a następnie
zapoznają się z narracją i tekstem wyświetlanym na ekranie.
KA
Wyciągają wniosek o dużej pojemności cieplnej wody.
Nauczyciel pyta uczniów o cechy klimatu nadmorskiego
NI
i kontynentalnego – odwołanie do wiadomości z geografii.
CZ
Uczniowie zapoznają się z treścią ciekawostek.
Ę
ROZWINIĘCIE
4
Uczniowie w grupach wykonują ćwiczenie, a następnie
prezentują wyniki pracy grupowej całej klasie. Nauczyciel
poleca uczniom sprawdzenie poprawnych odpowiedzi i prosi
A PODR
OM
jednego z uczniów o uzasadnienie rozwiązania. Następnie
pyta: jak gęstość wody wpływa na układ jej warstw
o różnych tempera-turach w zbiorniku wodnym? Uczniowie
eduR
spontanicznie formułują odpowiedzi, następnie słuchają
O
narracji i zapoznają się z filmem. Nauczyciel inicjuje
G
rozmowę o wędrówce wody w naczyniach kapilarnych drzew
(podkreśla udział zjawiska włoskowatości w transporcie
LNE
wody w roślinach).
IAD
SPOSOBY WYKORZYSTANI
MULTIME
120
5
Uczniowie zapoznają się z tekstem wyświetlanym na ekranie
oraz z rysunkiem przedstawiającym bilans wodny konia.
Nauczyciel inicjuje rozmowę o poceniu się zwierząt.
Uczniowie podają przykłady. Następnie nauczyciel dzieli
klasę na trzy grupy, których zadaniem ma być analiza tablic:
Zawartość wody w płynach ustrojowych, Bilans wodny
człowieka, Procentowa zawartość wody w roślinach.
Następnie grupy kolejno referują wnioski z analizy.
PODSUMOWANIE
6
Uczniowie zapoznają się z tekstem wyświetlanym
IV
na ekranie. Nauczyciel prosi następnie jednego
z uczniów o próbę analizy schematu krążenia wody
w środowisku naturalnym. Pozostali uczniowie (zgłaszający
się pojedynczo) uzupełniają analizę o własne spostrzeżenia.
Po podsumowaniu wypowiedzi nauczyciel prosi uczniów
o wysłuchanie narracji. Wszyscy uczniowie wspólnie
(pod kierunkiem nauczyciela) analizują tabele Zasoby wodne
hydrosfery oraz Wody słodkie hydrosfery. Nauczyciel inicjuje
dyskusję o zanieczyszczeniu zasobów wodnych
i o sposobach ich naturalnej filtracji.
7
Nauczyciel prosi uczniów o wskazanie regionu
na przedstawionej na ekranie mapie, w którym mieszkają
uczniowie i odczytanie wartości średnich rocznych opadów.
Następnie uczniowie czytają tekst wyświetlany na ekranie
i analizują samodzielnie mapę. Nauczyciel prosi o dokonanie
analizy tabeli Zasoby wody na jednego mieszkańca (w m3).
Uczniowie rozwijają wniosek, że Polska jest krajem
stosunkowo ubogim w wodę i na podstawie mapy podają
przykłady postępującego pustynnienia obszarów. Następnie
zapoznają się z tekstem prawej kolumny. Przed otwarciem
tablicy Zużycie wody w gospodarstwie domowym nauczyciel
prosi uczniów o podanie przykładów czynności z życia
KA
codziennego, które wymagają dużego zużycia wody.
KA NI
Uczniowie, analizując tablicę, podają przykłady sytuacji,
NI CZ
w których można zmniejszyć zużycie wody.
CZ ĘĘ
A PODR OM OM
IA PODR
eduR eduRO
YSTAN O G
Ż G
LNE LNEIAIADD
SPOSOBY WYKORZYSTANI
MULTIME
121
SPOSOBY WYKO MULTIME
PRACA DOMOWA
7
Posługując się danymi zawartymi w ciekawostce
Co w wodzie piszczy? nauczyciel może sformułować kilka
ciekawych pytań, np.:
Masa kropli wody, a masa dużej chmury – ile kropel może
zawierać chmura?
Na ile dni wystarczyłoby wody zawartej w dużej chmurze
IV
dla uczniów danej szkoły?
Jaka jest zawartość złota w wodach oceanu światowego?
Jaka jest objętość wody zużywanej na różne czynności
domowe? (można skorzystać z prędkości wypływu wody
podanej w tablicy lub zmierzyć czas indywidualnie, można
również samodzielnie wyznaczyć prędkość wypływu wody
z kranów w swoim domu).
Jaką drogę przebędzie jęzor lodowca w ciągu roku?
KA
NI
CZĘ
A PODR
OM
eduROG
LNEIAD
Przedmiot
Fizyka
Klasa
II gimnazjum
SPOSOBY WYKORZYSTANI
MULTIME
122
Rozdział IV
Obwody prądu stałego
Lekcja 30
SPOSOBY ŁĄCZENIA ODBIORNIKÓW ENERGII
ELEKTRYCZNEJ
CELE OPERACYJNE
(w nawiasie – kategorie celów wg taksonomii B. Niemierki)
Po zakończonej lekcji uczeń potrafi:
• podać wzory, dzięki którym można obliczyć opór zastępczy połączenia szeregowego IV
i równoległego (A);