*Art. 152.* § 1. Z kwoty uzyskanej ze sprzedaży ładunku przewoźnik
pokrywa należności przypadające mu od odbiorcy w związku z danym
przewozem oraz wydatki związane z przechowaniem ładunku, jak również
koszty przeprowadzenia sprzedaży, a resztę składa do depozytu sądowego w
miejscu sprzedaży w celu wydania tej sumy uprawnionemu.
§ 2. Jeżeli kwota uzyskana ze sprzedaży ładunku nie wystarcza na
całkowite zaspokojenie należności przewoźnika określonych w § 1,
przewoźnik ma prawo dochodzić reszty swoich należności od frachtującego.
§ 3. Dla zachowania roszczeń przewidzianych w § 2 przewoźnik jest
obowiązany zawiadomić frachtującego o oddaniu ładunku na przechowanie i
zamiarze sprzedania go w razie nieotrzymania zapłaty lub odpowiedniego
zabezpieczenia w stosownym czasie.
* Rozdział 6*
*Należności przewoźnika*
Spis treści
*Art. 153.* Wysokość frachtu określa umowa. W braku umowy fracht oblicza
się na podstawie stawek stosowanych w miejscu i w czasie załadowania.
*Art. 154.* § 1. Od ładunku utraconego w czasie przewozu wskutek
jakiegokolwiek wypadku fracht nie należy się, a zapłacony z góry podlega
zwrotowi.
§ 2. Jeżeli utracony ładunek, o którym mowa w § 1, ocalał lub został
odzyskany, przewoźnik ma prawo do frachtu dystansowego, chyba że osoba
zainteresowana ładunkiem nie odniosła żadnej korzyści z przebycia przez
ładunek części podróży.
§ 3. Frachtem dystansowym jest należność za przewóz obliczona według
stosunku, w jakim część podróży rzeczywiście przebyta przez ładunek
pozostaje do całej umówionej podróży. Przy obliczaniu frachtu
dystansowego uwzględnia się nie tylko stosunek odległości, lecz także
stosunek nakładu kosztów i czasu, niebezpieczeństwa i trudów, jakie są
przeciętnie związane z przebytą częścią podróży, do przeciętnego nakładu
przypadającego na część pozostałą do przebycia.
§ 4. Fracht należy się w całości za przewóz ładunku utraconego wskutek
jego szczególnych naturalnych właściwości, w szczególności zepsucia,
ulotnienia się lub normalnego wycieku, a także za przewóz zwierząt,
które padły w czasie przewozu.
*Art. 155.* § 1. Jeżeli na statek załadowano ładunek w ilości większej
niż przewidziana w umowie, przewoźnikowi należy się fracht również od
tej nadwyżki według stawek przyjętych w umowie.
§ 2. Od ładunku umieszczonego na statku bez wiedzy przewoźnika należy
się przewoźnikowi podwójna suma frachtu przypadającego za przewóz od
portu załadowania do portu wyładowania oraz wynagrodzenie szkód, jakie
przewoźnik poniósł wskutek umieszczenia tego ładunku na statku.
Przewoźnik może ładunek taki wyładować w jakimkolwiek porcie.
* Rozdział 7*
*Przywileje na ładunku*
Spis treści
*Art. 156.* § 1. Wierzycielom służy na zabezpieczenie wierzytelności
uprzywilejowanych ustawowe prawo zastawu na ładunku z pierwszeństwem
przed innymi wierzytelnościami, choćby zabezpieczonymi zastawem
wynikającym z umowy lub orzeczenia sądu.
§ 2. Uprzywilejowane są wierzytelności z tytułu:
1) należnych państwu od ładunku kosztów sądowych oraz kosztów egzekucji;
wydatków poniesionych na zachowanie lub w celu sprzedaży ładunku i
podziału uzyskanej kwoty; opłat i świadczeń publicznych,
2) wynagrodzenia przypadającego od ładunku za ratownictwo oraz udziału w
awarii wspólnej, należnego od ładunku statkowi i innym ładunkom,
3) szkód spowodowanych przez ładunek,
4) należności przewoźnika z przewozu danego ładunku.
§ 3. Wierzytelności uprzywilejowane podlegają zaspokojeniu, wraz z
odsetkami i kosztami procesu, w kolejności wskazanej w § 2.
§ 4. Wierzytelności należące do tej samej grupy zaspokaja się
proporcjonalnie do ich wysokości, jeżeli suma podlegająca podziałowi nie
wystarcza na zaspokojenie ich w całości.
*Art. 157.* § 1. Przywilej na ładunku rozciąga się na należne ładunkowi
odszkodowanie za poniesione, a nienaprawione szkody w ładunku i na
należny ładunkowi udział w awarii wspólnej.
§ 2. Przywilej nie rozciąga się na należne ładunkowi odszkodowanie
ubezpieczeniowe.
*Art. 158.* § 1. Przywileje na ładunku gasną z chwilą wydania ładunku
osobie uprawnionej do odbioru.
§ 2. Przywileje na należnościach wymienionych w art. 157 § 1 gasną z
chwilą wypłacenia tych należności osobie uprawnionej do odbioru.
* Rozdział 8*
*Wygaśnięcie umowy*
Spis treści
*Art. 159.* § 1. Frachtujący może odstąpić od umowy przewozu, jeżeli
przewoźnik nie podstawił statku w porcie załadowania w umówionym
terminie lub nastąpiło inne istotne opóźnienie w przyjęciu ładunku na
statek lub rozpoczęciu podróży.
§ 2. Frachtujący może po załadowaniu odstąpić od umowy do chwili
rozpoczęcia podróży i domagać się wyładowania ładunku, jest jednak
obowiązany zapłacić cały fracht oraz koszty spowodowane odstąpieniem od
umowy. Prawo to nie służy frachtującemu, jeżeli wyładowanie jego ładunku
spowodowałoby istotne opóźnienie rozpoczęcia podróży.
§ 3. Frachtujący może w czasie podróży odstąpić od umowy i domagać się
wyładowania ładunku, jest jednak obowiązany zapłacić cały fracht oraz
koszty przewoźnika spowodowane odstąpieniem od umowy. Przewoźnik może
odmówić wyładowania ładunku, jeżeli spowodowałoby to istotne opóźnienie
podróży lub zmianę trasy.
*Art. 160.* § 1. Czarterujący, który według umowy czarterowej
rozporządza całą przestrzenią ładunkową statku, może przed rozpoczęciem
podróży odstąpić od umowy, jest jednak obowiązany zwrócić przewoźnikowi
kwoty przez niego wydatkowane na ładunek, a niewliczone do frachtu, i
ponadto zapłacić:
1) połowę frachtu - jeżeli odstępuje od umowy jeszcze przed rozpoczęciem
biegu umówionego okresu ładowania,
2) cały fracht - jeżeli umowa była zawarta tylko na jedną podróż, a
czarterujący odstępuje od umowy po rozpoczęciu biegu umówionego okresu
ładowania; w przypadku rozpoczęcia przestoju lub przetrzymania statku
czarterujący obowiązany jest ponadto zapłacić przestojowe lub