Konwent Organizacji "B" zajmowai się podobną akcją w ugrupowaniach
prawicy społecznej i centrum. Akcja ta nie powiodła się; organizacje te pozostaty pod wpły-
wem Ligi Narodowej.
Obok działalności politycznej kontynuowano dziatalność wojskową w.ramach POW, przy-
gotowując kadry wojskowe do powstania zbrojnego. Struktura organizacyjna POW była sze-
roko rozbudowana i obejmowała ona swoją działalnością Królestwo, Galicję i Rosję. W końcu
1917 r. utworzono też POW zaboru pruskiego w Poznaniu. Komendantem Głównym POW
byt Edward Rydz-Śmigły, a Szefem Sztabu KG najpierw Tadeusz Zbigniew Kasprzycki, a
następnie Julian Stachiewicz. Komendzie Giównej podlegaty: Komenda Naczelna I na Kró-
lestwo, Komenda Naczelna II na Galicję i Komenda Naczelna III na Rosję. Kierownictwo
polityczne tworzyli: Jędrzej Moraczewski, Janusz Jędrzejewicz, Adam Koc, Bogusiaw Mie-
dziński, Adam Skwarczyński, Michai Sokolnicki, Kazimierz Świtalski, Leon Wasilewski,
Bronisiaw Ziemięcki i inni. Organizacja skupiała kilkanaście tysięc-y czionków.
Pozostałe Brygady Legionów przeksztaicono w Polski Korpus Posiłkowy i skierowano na
front austriacko-rosyjski, gdzie walczyty one jeszcze do lutego 1918 r.
Równocześnie Niemcy próbowali bezskutecznie szukać poparcia swych planów. 12 IX
1917 r. utworzyli oni Radę Regencyjną. W skiad jej wchodzili konserwatywni politycy: arcy-
biskup warszawski ks. Aleksander Kakowski, książę Zdzisław Lubomirski i ziemianin Józef
Ostrowski. Powołano też nową Radę Stanu (4 II 1918) oraz rząd polski z historykiem Janem
Kucharzewskim (1876-1952) na czele. Instytucje te były caikowicie uzależnione od Niem-
ców, dziatalność ich była skrępowana, nie mogły też uzyskać szerszego poparcia w społe-
czeństwie polskim. Mimo to odegrały one pewną rolę w stworzeniu zrębów administracji,
sądownictwa i szkolnictwa polskiego.
Tymczasem 15 VIII 1917 r. w Szwajcarii powołano do życia Komitet Narodowy Polski
(KNP) z Romanem Dmowskim (1864-1939) na czele. Siedzibę KNP przeniesiono szybko do
Paryża. Zostai on wkrótce uznany przez państwa koalicyjne za oficjalne przedstawicielstwo
polskie (Francja 26 IX, Wielka Brytania 15 X, Wtochy 30 X, Stany Zjednoczone 10 XI 1917
r.). Komitet przejąi opiekę polityczną nad armią polską we Francji i rozwinąi szeroką dzia
talność propagandową na rzecz niepodległej Polski i jej granic. til
2 - Najnowsze dzieje Polski 19I4-I983
Od lata 1917 r. istniaty więc jak gdyby dwa rządy polskie - jeden działający pod opieką
niemiecką w Warszawie, a drugi o orientacji antyniemieckiej w Paryżu. Ziemie polskie nadal
znajdowały się pod okupacją państw centralnych. Państwa te miały szanse pozyskania lud-
ności polskiej do swych koncepcji rozwiązania kwestii polskiej. Szansy tej nie umiały lub nie
chciały jednak wyzyskać. Wobec biędów w polityce niemieckiej orientacja polska na państwa
centralne (aktywiści) traciła oparcie w społeczeństwie polskim. Opowiadała się za nią nie-
liczna grupa arystokracji ziemskiej spośród dawnych lojalistów. Ogół społeczeństwa pol-
skiego odnosił się do Niemiec nieufnie. Społeczeństwo to z jednej strony wyczekiwało jesz-
cze na rozwój wydarzeń na froncie zachodnim, a z drugiej strony na ewolucję wydarzeń
w Rosji.
W sensie militarnym do połowy 1918 r. państwa centralne były stroną dominującą. Do
tego czasu opanowały one ziemie polskie, ukraińskie, białoruskie, rumuńskie, serbskie, bel-
gijskie, częściowo Francję. W październiku 1917 r. klęskę poniosła armia włoska. Mimo tych
sukcesów do końca wojny było daleko. W kwietniu 1917 r. do wojny po stronie Ententy
przystąpiły Stany Zjednoczone AP. Obóz ten posiadał jeszcze znaczne rezerwy. Społeczeńs-
two polskie w swojej znakomitej większości liczyło na sukces wojenny Ententy, wiążąc z nim
swoje nadzieje polityczne. Jeńcy polscy z armii austro-węgierskiej i niemieckiej wstępowali
do armii polskiej tworzonej na terenie Francji. Politycy polscy organizowali konferencje w
Anglii, Francji, Stanach Zjednoczonych AP; skiadali memoriały, wywierali wpływ przez
prasę. Do akcji tej angażowała się coraz większa liczba ludzi.
Równocześnie wyczekiwano na dalszy rozwój wydarzeń w Rosji, gdzie po obaleniu caratu
zmagały się ze sobą dwa główne obozy polityczne - burżuazyjny Rząd Tymczasowy i stojące
za nim koła polityczne dążyły do zreorganizowania państwa i armii, powołania rezerw i
kontynuowania wojny w sojuszu z Ententą. Tymczasem społeczeństwo Rosji miało dosyć
wojny, głodu i burżuazji. Coraz powszechniejsze stawało się żądanie obalenia prowojennych
rządów, zakończenia wojny, podziału ziemi między małorolnych chłopów i bezrolnych,
zapewnienia głodującym miastom chleba. Hasła te wysuwała partia bolszewicka z Leninem na
czelc. WiękazoSć ugrupowań pol6kich popicrała Rząd Tymcza6owy