Co-
dzienno�ci� - i to w dos�ownym znaczeniu tego s�owa - by�y, przynajmniej la-
tem 1953 r., kradzie�e w domach FWP w Karpaczu. Dwie wczasowiczki zosta�y
w�wczas okradzione z niemal ca�ej garderoby, pozostawionej w zamkni�tym
pokoju. I w tym wypadku stwierdzono, �e zamki mo�na by�o otworzy� wytry-
chem, a jeden klucz pasowa� do zamk�w w kilku pokojachl. Zjawisko to
w 1954 r. by�o okre�lane przez kierownictwo CRZZ jako powszechne. Stwier-
dzono ponadto, �e w O�rodkach Wczasowych nadal nie montowano zamk�w pa-
133 AAN, NIK, 1358, Sprawozdanie inspektora Antoniego Papiewskiego z kontroli planowej
w OW FWP w Spale ko�o Tomaszowa w dniach 23-27 sierpnia 1951 r.
134 AAN, MKP 25178, Protok� z kontroli w O�rodku Wypoczynkowym FWP w Karpaczu
w dniach 7-22 sierpnia 1953 r, przez kontroler�w MKP.
os AAN, N�K, 1357, Notatka dla Ob. Dyrektora Dep. II-go, Warszawa, 14 wrze�nia 1949 r.
1-t6 AAN, MKP 25/78, Protok� z kontroli w O�rodku Wypoczynkowym FWP w Karpaczu...
Fundusz Wczas�w Pracowniczych w latach 1945-1956 97
rentowych, co powodowa�o rozgoryczenie wczasowicz�wl3. Autorzy sprawoz-
da� na ten temat g��wn� win� za kradzie�e obci��ali przede wszystkim personel
dom�w FWP - cz�sto przypadkowy, szybko zmieniaj�cy si�.
Kradzie�e, zw�aszcza te z zamkni�tych pomieszcze�, stawia�y przed w�adza-
mi Funduszu problem odpowiedzialno�ci za nie i partycypowania w kosztach
pokrycia powsta�ych szk�d. Przyj�to zasad�, �e administracje dom�w wypoczyn-
kowych nie odpowiada�y za kradzie�e rzeczy warto�ciowych, kt�re powinny by�
pozostawione w depozycie. Polecono powiadomi� wczasowicz�w o mo�liwo�ci
dochodzenia swoich roszcze� w ND FWP i na drodze s�dowej. W wypadkach
takich, jak wspomnianych dw�ch wczasowiczek z Karpacza, decyzj� dyrekto-
ra administracyjna-finansowego Dyrekcji Naczelnej FWP wyp�acano sumy na
zakup niezb�dnej garderoby "zabezpieczaj�cej powr�t do miejsca zamieszka-
nia"'38. Tylko w 1953 r. FWP zap�aci� wczasowiczom 78 899, 50 z� za skradzio-
ne rzeczy 13.
Problem drobnych kradzie�y nie dotyczy� tylko mienia os�b wypoczywaj�-
cych. Plag� dom�w FWP by�y manka, powstaj�ce w gospodarce produktami
�ywno�ciowymi. W sprawozdaniu FWP za 1953 r. pisano: "Manka powstaj�
poprzez zakup nieodpowiedniego towaru, z�e magazynowanie, z�e przyrz�dza-
nie itp., jednak najwi�ksze manka powstaj� wskutek drobnych kradzie�y, tj. wy-
noszenia produkt�w i posi�k�w poza kuchni� i jadalni� i wszelkie �ywienie os�b
nie uwidocznionych w raporcie �ywienia. Istnieje popularna i powszechna teo-
ryjka, �e przy 50 czy 100 osobach - 3 do 10 os�b zawsze mo�e si� o�ywi�. [...]
Bardzo du�o kobiet pracuj�cych [w plac�wkach Funduszu - D. J.] posiada dzie-
ci i maj�c zapewnione po ulgowej op�aciejedzenie wczasowe nie prowadzi w�a-
snych gospodarstw domowych. Dla dzieci pracownik�w FWP zak�adamy ��obki
dzienne i tygodniowe oraz dzieci�ce, by otoczy� je nale�yt� opiek� i unikn��
tzw. �sytuacji bez wyj�cia�, zmuszaj�cych naszych pracownik�w do karmienia
dzieci kosztem produkt�w przeznaczonych dla wczasowicz�w". FWP prowadzi�
w�wczas dwa takie ��obki tygodniowe w Wi�le i Karpaczu na 90 miejsc i dwa
przedszkola sta�e w Spale i Pobierowie na 60 miejsc oraz 1 przedszkole sezono-
we w Krynicy Morskiej na 15 miejscl40.
3 AAN, MKP 25/76, Przewodnicz�cy CRZZ Wiktor K�osiewicz, 22 lutego 1954 r.
138 AAN, MKP 25/78, Protok� z kontroli w O�rodku Wypoczynkowym FWP w Karpaczu...;
zob. te� Regulamin domu wypoczynkowego, w: Organizacja i planowanie..., s. 47 (jego punkt
5 stwierdza�: "DW nie odpowiada za pieni�dze i kosztowno�ci pozostawione w pokoju").
39 AAN, PKPG, 6047, k. 26, Sprawozdanie z dzia�alno�ci FWP CRZZ za rok 1953. Wed�ug
danych z 1952 r. straty w wyniku kradzie�y mienia w o�rodkach wypoczynkowych Fundu-
szu wynosi�y oko�o 250 rys. z�. Zob. APK, ORZZ, p. 271, k. 3, Protok� z okr�gowej nara-
dy wsp�zawodnictwa pracy O�rodk�w Wypoczynkowych Dyrekcji Okr�gu I FWP CRZZ
odbytej w dniach 10-11 pa�dziernika 1952 r. w DW "Beskid Mikuszowice".
t4o AAN, PKPG, 6047, k. 26, Sprawozdanie...
98
Dariusz Jarosz
Wskazane nieprawid�owo�ci w zakresie dystrybucji �ywno�ci potwierdzi�y
kontrole kilku o�rodk�w wczasowych, przeprowadzone w 1953 r. W pi�mie w tej
sprawie skierowanym przez ministra kontroli pa�stwowej Franciszka J�wiaka