Historia wymaga pasterzy, nie rzeĹşnikĂłw.


Jek jeho zystrytiła, tak go ciluwała,
ja by tobi mij synoczku soroczyczku dała.
1014. [Rkp. Stanisława Kaweckiego z Jasienowa Górnego.] 1 kucki hory - kutskiej góry
SH=ffl
s
(r)Ji [P°3 P'** ^aJ ze " 'e neI>~ M
^^"1^
mo - ło - den - ki, cho -dyl
Oj, [pojpid haj zełeneńki chodyt Dobosz mołodeńki, chodyt Dobosz mołodeńki.
1015. O Dobosza. Diak Jwan Nykityszyn [zapewne wykonawca pieśni. Ponadto O. K. dopisał:] "Na tę nutę Buło seło Wasylewo itd." [Zob. Pokucie cz. II (DWOK T. 30) nr 33]. "Sławiaiua" 1837 [T. 1 s. 41-43] daje spolszczoną przez Karola Antoniewicza pieśń huculską o Doboszu z gór karpackich w okolicy Mikuliczyna. Treścią jej jest śmierć Dobosza ugodzonego kulą srebrną, w wielki piątek w cerkwi poświęconą (bo od takiej tylko mógł zginąć), przez Stefana Dźwinkę, z którego żoną w miłostki się wdawał w Kosmaczu. Wydawca [Stanisław Jaszowski] mówi, że Huculi szczyty Karpat Alpami zowią.
1016. J. D. Vahyłevyć op. cit. 1839 z. 1 s. 50-52. Tu nadmienia on, że pieśń o Doboszczuku była dla swej szczególnej piękności przez niejednego poetę w języku polskim mniej więcej udatnie naśladowana; że zaś daleko na podkarpackiej Rusi i Podolu jest rozpowszechniona, a stąd licznymi dodatkami i wariantami przeinaczona, więc kładzie wierny jej oryginał, jak go słyszał między Hucułami.
1 diłok - pagórek
340
Daje(t) jemu soroczycku, win ne choczy braty, odnako by moja mamko i wsij postupaty.
Oj, zacziw Jurijko w dwir postupaty, a jęły sia z neho pany wsi dywowaty.
Wijszow pan Kaniowskij taj zadywowau si, hde ty, Juro Douhaniuku, takiej ukochau si1?
Oj, kujet zazułyczka popid Toporiwci,
wy sc państwo ne dywujte, to ukochały wiwci.
Ne znaju Juryjku jakojeś wiry, szczo hodi prybraty najwyższoji miry.
Ne znaju ja Juryjku jakojeś niaty^ szczo hodi prybraty do nych karakaty8.
Oj, jeho ubrały w nowi karakaty,
oj, także jim zakazujut, szoby ne utikaty.
Zibrały sie ich czotyry u zomnirach w routu, tohdy Jurko Douhan utik z pid pietoho połku.
Dusza jej se wesełyła, dusza sia uhriła, szczo ona swobo Jurijka na porozi wzdriła.
Oj, kuje zazułyczka, taj szcze budę wy ty, Douhaniekowy Jurkowy można sie żenyty.
Siediet pany za stołom, dribno pyszut łystie, oj, wijszow Douhan Jurko na mamczyni czestie8.
Oj, kowala zazułyczka, taj sze me kowaty, Douhaniukowy Jurkowy można gazdowaty,
Szcze kowala zazula, taj popidmenczyła, teper ce sia se spiwanka Jurkowa skińczyła.
1 [ukochau si - wychował się ]
* karakaty - trzewiki niezgrabne wojskowe
* czestie - część, grunt
Popid diłok1 zełeneńkij chodyt Dobosz mołodeńkij, na topir se podpyraje, na mołodci pokłykaje.
Oj, wy chłopci, ta mołodci, ustawajte ta raneńko, ubuwajte se hładeńko, bo pijdemo ta do Dzwinky,
341 1015
1016
rr^f^rfrfNIS
Do-bosz
cho~d|jt
* m
Do - bosz mo - Jo - deń - U.
3
ta do łubki, jeho żinky.
Pijderń ji se zapytaty,
cy wsim nam dast' weczeraty.
Cy spysz, kumcio, cy nóczujesz, cy weczeru nam hotujesz?
Oj, weczera ne hotowa, bo Stefana ne ma doma.
1 r •' mm^mmWWmtWĘĘ^'' '" ' ""'""""""""•"¦¦ """¦ (tm)
342
343
1018
3 ICzortoiuiec],Turka,Dżurkóui
[Oj] po-pid haj ze • lc - ncń-kij.
ze - le . neń - kij]
cho-dgt Do - bosz mo - lo
- den . kij,
|:|Oj] popid haj zeleneńkij:| |:chodyt Dobosz mołodeńkij:|. Na nożeczku nalehaje, na topirci pidpyraje, na topirci pidpyraje, na chłopci si poklykaje.
Oj, wy chłopci, wy mołodci, wstawajte wy ho raneńko, wbuwajte si ho szwedeńko, a w postoly szkiryniji, a u wołoki szerskiniji1, a w unuczeczki2 szoukowyji.
Oj, pidemo my do Dzwinki, do Sztefanowyji szelmy żinki. Chodyt Dobosz pid wikoncem, premówieje do neji słowcem: Oj, cy spysz, cy czujesz, cy z Bohom noczujesz?
1017
^^^ęfEf-tO Ug^^S
nen - kij
||gB^3E
#*-"
mo -lo
cho - dyt Do - bosz mo - lo -den
Oj, popid haj zełenenkij chodyt Dobosz mołodeńkij, chodyt Dobosz mołodeńki.
A weczera budę pylna1, na weś świtok budę dywna.
Pusty, kurwo, ta do chaty, bo se budu dobuwaty.
Sim lit syłky zakochaty2, aby moi zamky znaty.
W mene dweri kydrowii w mene zamky stalenii.
Wzieu se Dobosz dobuwaty, wzięły zamky widlitaty, taj dweri se otwaraty, wzięły chłopci dostupaty.
Oj, po - pid haj ze - le
den - kij,
Jedni dweri taj utworyu, a druhii łysz pidchyłyu3;
Stefan striłyu, taj pociłyu, w same serce prawo wcyłyu1.
Oj, wy chłopci, ta mołodci, berit mene na topirci, nesit mene w Czornohoru, bo wże zdrada nado mnoju. Postawte mnie ta pid buka, bo nam budę wsim rozłuka.
Teper' mene pochowajte, a hriszmy se rozdilatje; oj, hriszmy se rozdilite, a usi se rozijdite.
bpas
Rozbywaty ne budete, bo sposobu ne znajete; rozijdit se po świtoczku, ne majete prywodoczku.
cno - dut Do - bosz
Sr^j^^y^H
ki.
den -kij.]
[cho - dgt Do - bosz mo - lo
Oj, ne spiu ja, łyszeń czuju, oz z Bohom noczuju. Oj, cy wijdesz otwóriaty, cy se każesz dobuwaty? Ne wijdu tć otweraty i ne każu tMobuwaty.
Dobosz dwery lyszeń zwiriv3, Sztflfen z podu w neho s)riliv. A wy chłopci, wy, mołodci, berit mene na topirci, zanesit mni w temni-hirci, pryłożyt mni hylem, łomom.
Hylom, łomom pryłożyte, tohdy jdyt taj żenyt si, z sobou hriszmy podielit si, na tij szelmi] pomeskit si*. Sumum hriszmy podililyś, wziely szelmu j powesyly.
1 pylna - obfita
2 sylky zakochały - siły trzeba zachować
3 pidchyłyu - uchylił
* prawo wcyłyu - równo ucelował [trafił] 1017. Śpiewał B. Jurczeńko z Ispasa.
1018. Śpiewał pastuch z Czortowca.
1 [wołoki szerskiniji - paski parciane]
2 [unuczeczki - onuce]
8 [zwiriv - odchylił]
* pomeskit si - pomścić się [tu: pomścijcie się]
344
345
1019
K(c)TO3Cl